تاریخچه‌ای مختصر از پایه‌گذاری و خدمات
انجمن کتابمقدّس ایران
اولین گام در تأسیس انجمن کتابمقدّس در ایران، توسط «هنری مارتین» انجام گرفت که در سال ۱۸۱۱ به ایران آمد تا ترجمه عهد جدید خود را بازبینی نماید. هنری مارتین ترجمه عهد جدید فارسی را در هندوستان شروع کرده بود. در پایه‌گذاری دفتر «انجمن کتابمقدّس بریتانیا و کشورهای خارج» در کلکته، هنری مارتین نقش اساسی ایفا کرد. این انجمن هنری مارتین را در امر ضرورت بازبینی ترجمه عهد جدید خود متقاعد نمود و او بر آن شد که این بازبینی را در داخل ایران انجام دهد. زمانی که بازنگری آن ترجمه در سال ۱۸۱۲ به پایان رسید، انجمن کتابمقدّس نوبنیاد روسیه برای چاپ آن داوطلب شد و در سال ۱۸۱۵ آن را به چاپ رسانید. در همان سال، توزیع عهد جدید فارسی نیز در ایران آغاز شد.
دومین گام در این زمینه توسط فردی به نام «جوزف وُلف» برداشته شد. وُلف از جانب «انجمن لندن در اشاعهٔ مسیحیت در بین یهودیان» به ایران اعزام شده بود. در سال ۱۸۳۴ زمانی که جوزف وُلف از طریق آذربایجان به تبریز رفت، یوحانان اسقف وقت کلیسای شرق آشور، نسخه‌ای از تورات موسی به زبان سریانی را جهت چاپ به وی داد. در سال ۱۸۳۴ زمانی که «جاستین پِرکینز» به ایران رفت، نسخه‌های چاپ شده این تورات به زبان سریانی را با خود به ایران برد. این نسخه‌ها توسط «انجمن کتابمقدّس بریتانیا و کشورهای خارج» به چاپ رسیده بود.
در سال ۱۸۳۷ «انجمن کتابمقدّس بریتانیا و کشورهای خارج» فردی را به عنوان کارگزار خود در ایران و کشورهای همسایه منصوب کرد. وی مبشری انگلیسی به نام «جیکوب سموئیل» بود که مأموریت وی بشارت در میان یهودیان بود. وی در داخل ایران ساکن نبود.
در سال ۱۸۷۸ «انجمن کتابمقدّس بریتانیا و کشورهای خارج» به همراه «انجمن کتابمقدّس آمریکا» کتاب‌فروشانی سیّار را در ایران استخدام کردند که در تمام کشور سفر نموده، کتابمقدّس و دیگر جزوات مسیحی را پخش می‌کردند. اولین کتاب‌فروش سیّار، فردی آشوری به نام بنیامین بَدَل بود که در اصفهان اقامت داشت و با وفاداری، این خدمت را به مدت ۴۱ سال انجام داد. در سال ۱۹۰۲ «انجمن کتابمقدّس بریتانیا و کشورهای خارج» ده کتاب‌فروش سیّار داشت که در مقطعی، تعداد آنها به پنجاه نفر رسید. مرکز کار آنها در چهار شهر ایران قرار داشت که از آنجا به شهرهای دیگر نیز سفر می‌کردند. در سال ۱۸۸۰ یک مبشر دیگر به نام «رابرت بروس» به عنوان انباردار انجمن در اصفهان به خدمت منصوب شد. در همان سال «انجمن کتابمقدّس آمریکا» یک مبشر پرزبیتری به نام «ویلیام ویپِل» را به عنوان نمایندهٔ خود در تبریز منصوب کرد.
در سال ۱۸۹۵ یک خانهٔ کتابمقدّس در جُلفا تأسیس و تقدیس شد. در سال ۱۹۱۴ خانهٔ کتابمقدّس دیگری در تهران پایه‌گذاری شد که در نهایت به مرکز خدمات «انجمن کتابمقدّس در ایران» تبدیل شد. در سال ۱۹۱۳ انجمن کتابمقدّس آمریکا کار خود را در ایران متوقف کرد. سه سال بعد یعنی در سال ۱۹۳۶ «کشیش دکتر عدل نخستین» به عنوان نماینده انجمن کتابمقدّس بریتانیا و کشورهای خارج در ایران منصوب شد. کشیش «عدل نخستین» اولین شخص ایرانی مسلمان‌زاده‌ای بود که به این سمت منصوب شد. دکتر نخسیتن، کار انجمن کتابمقدّس را در ایران تحکیم بخشید و خانه کتابمقدّس جدید در تهران تحت نظر او بنا شد. عدل نخستین تا سال ۱۹۶۶ در این سمت خدمت نمود.
در سال ۱۹۴۶ انجمن‌های کتابمقدّس کشورهای گوناگون، سازمانی به نام «انجمن‌های متّحد کتابمقدّس» را پایه‌گذاری کردند که در سطح جهانی کار ترجمه، چاپ، و توزیع کتابمقدّس را رهبری می‌کرد. انجمن کتابمقدّس در ایران تبدیل به دفتر این انجمن متّحد شد و بعدها در سال ۱۹۷۶ در زمانی که «کشیش طاطه‌وس میکائیلیان» دبیر اجرایی انجمن کتابمقدّس ایران بودند، این انجمن تبدیل به عضو همیار سازمان «انجمن‌های متّحد کتابمقدّس» گردید. در خلال دوران رهبری کشیش میکائیلیان، ترجمهٔ عهد جدید «مژده برای عصر جدید» به زبان فارسی به پایان رسید و چاپ شد.
پس از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، «کشیش محمّد صادق سپهری» به سمت دبیر اجرایی «انجمن کتابمقدّس ایران» منصوب شد. در دوران رهبری کشیش سپهری، برای اولین بار در تاریخ، کتاب‌مقدس کامل به سه زبان فارسی، ارمنی و آشوری در داخل ایران با مجوز رسمی از وزارت ارشاد دولت جمهوری اسلامی به چاپ رسید. شوربختانه چندی پس از آن، در سال ۱۹۹۰ زمانی که کشیش سپهری به عنوان دبیر اجرایی انجمن خدمت می‌کردند، دولت اسلامی دفتر این انجمن را در خیابان سی تیر (قوام‌السلطنه) مصادره و مسدود کرد.
برای مدت ۲۵ سال بعد از آن چاپ و توزیع کتابمقدّس و نیز تکمیل ترجمه عهد عتیق «مژده برای عصر جدید» تحت نظارت دفتر آسیایی انجمن‌های متحد کتابمقدّس صورت گرفت. زمانی که ترجمه «مژده» به پایان رسید، در سال ۲۰۰۷ در شهر استانبول ترکیه طی مراسمی ویژه تقدیس و وقف کار خدا در میان فارسی‌زبانان گردید.
در سال ۲۰۱۵ «انجمن کتابمقدّس ایران در تبعید» با هیئتی از مسیحیان ایرانی که در سطح بین‌المللی فعالیت می‌کردند، تأسیس و شروع به کار نمود. خانم ناهید سپهری از جانب این هیئت به عنوان دبیر اجرایی انجمن به خدمت دعوت و منصوب شد. اگر چه دولت اسلامی در ایران، ساختمان و اموال انجمن کتابمقدّس را ضبط و اشغال نمود، ولی خبر خوش اینست که تعهد ترجمه، ویرایش، چاپ، پخش و از همه مهمتر کاربرد کتابمقدّس از گذشته بیشتر شده است و کماکان رشد می‌کند.
انواع گوناگونی از ویرایش‌های کتابمقدّس برای کودکان و نوجوانان چاپ و پخش شده است. یکی از زمینه‌های مهم کاربرد کتابمقدّس در زندگی روزمرهٔ مردم، دوره‌های «التیام آسیب‌های روحی» است. تا کنون انجمن کتاب‌مقدس ایران، صدها نفر را در کشورهای گوناگون آموزش داده و تجهیز کرده تا با هنر خوب گوش کردن، در راستای تسکین دردهای ایرانیان تحت جفا (در داخل کشور) و یا پناهندگان آواره در کشورهای گوناگون بتوانند سهمی مؤثر ایفا کنند.